lityum ion bataryalar

Bundan yaklasik on yil önce tüm tüketici elektroniklerinde hala dedelerimizin zamanindan kalma nikel-kadmium(nickel-cadmium aka ni-cd) bataryalar kullaniliyordu. Bunlarin son kullaniciya göre pek bir farkli olmayan nikel-metal-hidrid(ni-mh) cesitleri de vardi. Bu salak bataryalarin en kötü özelligi memory effect denilen batarya hafizalariydi. Batarya hafizasi, batarya tam sarj edilmemisse, yani dolu degilse, desarj ettikten sonra bir dahaki sarjda sadece o bir önceki sarj seviyesine kadar sarj oluyor.

Ayrica NiCd bataryalar cok agir ve enerji/hacim oranlari da cok düsük, yani kocaman batarya azicik enerji. Bir de bu bataryalarin geri dönüsümü zor, kendiliginden desarj olma oranlari yüksek ve hic doga dostu da degiller. NiMH'ler de nispeten hafifler ama diger özellikleri ayni.

90'larin basinda da Lithium-Ion bataryalar cikti piyasaya. Yayginlasmasi biraz zaman aldi her yeni teknolojik ürün gibi. Fakat simdi, Li-Ion bataryalar elektrikle calisan arabalarda dahi kullaniliyor.

Bu bataryalarin getirdigi avantajlar dezavantajlarina göre cok üstün. Her ne kadar üretimi NiCd'lar kadar ucuz olmasa da orta ve uzun vadede cok avantajlilar.

Öncelikle, memory effect bunlarda yok. Gayet hafifler ve bir NiCd bataryaya göre ayni hacimde 4-5 kati daha fazla enerji saklayabiliyorlar. Devredisi voltajlari, özellikle islak bataryalara göre, cok düsük, böylece kendilerinden desarj olma oranlari düsmüs oluyor.

Iki cesit Li-Ion batarya var; monomer ve polimer. Sadece Lityum-Ion denildiginde monomer anlasiliyor, diger türü Lityum-polimer diye adlandiriliyor. Lityum-Ion bataryalarin günlük hayatta kullanimi sayesinde cep telefonlari hem daha inceldiler hem de pil ömürleri artti.

Lithium-Ion bataryalarin önemli bir dezavantaji yüksek sicakliklarda tabiri caizse mayisip ömürlerini noktalayacak konuma gelebilmeleri. Bu yüzden uzun süreli kullanilmayacaksa batarya, cikarilmali. Laptop'lardaki bataryalarin fise takili olduklarinda cikarilmalarinin önerilmesi bu yüzden.

Lityum-Ion bataryalarin ömrünü uzatmak icin kesinlikle desarj olmalarini beklemeden tekrar sark etmek gerekli. Mümkün oldugunca sik sarj etmek lityum-ion bataryalarin ömrünü uzatacaktir. Eger bataryanin sarji bittikten sonra belli bir voltaj limitinin altina düserse bu tip bataryalar geri döndürülemeyecek zararlar alip ölebilirler, bu da ikinci önemli dezavantajlari. (bkz:bir bataryanin ölümü)

Sonuc : Cep telefonunuzu (bu bir mp3 player filan da olabilir) sarjinin bitmesini beklemeden tekrar sarj edin.